Ngày 2/10, Reuters – Brazil đang trên đà thách thức vị thế dẫn đầu lâu năm của Việt Nam trong ngành cà phê robusta, theo báo cáo mới của Ngân hàng Rabobank (Hà Lan). Xu hướng này được thúc đẩy bởi khả năng chống chịu tốt của robusta trước biến đổi khí hậu, năng suất cao và nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng.
Sản Lượng Robusta Của Brazil Tăng Mạnh
Trong nhiều thập kỷ, Việt Nam luôn là quốc gia dẫn đầu về sản xuất robusta – loại cà phê nổi tiếng với hương vị đậm và hàm lượng caffeine cao. Tuy nhiên, điều này có thể sớm thay đổi.
Năm 2020, Brazil sản xuất khoảng 19 triệu bao (60kg/bao) robusta.
Đến 2025, sản lượng dự kiến đạt 24,7 triệu bao.
Việt Nam vẫn dẫn đầu với khoảng 30 triệu bao trong niên vụ 2025/26, theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA).
Nếu duy trì tốc độ này, Brazil có thể vượt Việt Nam trong vòng một thập kỷ tới.
Vì Sao Robusta Được Ưa Chuộng?
Robusta thường bị che lấp bởi arabica – loại cà phê nhẹ nhàng, thơm ngon hơn và được các thương hiệu như Starbucks hay Nespresso ưa chuộng. Nhưng robusta lại có những lợi thế riêng:
Hương vị mạnh hơn, caffeine nhiều hơn so với arabica.
Được dùng phổ biến trong cà phê hòa tan, espresso blends và các loại đồ uống lạnh.
Chống chịu tốt hơn với nhiệt độ cao, hạn hán và dịch bệnh – điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
Khi khí hậu thay đổi thất thường, nhiều nông dân chọn robusta như một giải pháp an toàn hơn.
Thách Thức Khí Hậu Và Giải Pháp Thích Ứng
Các vùng trồng cà phê của Brazil đã chứng kiến mức nhiệt độ cực đại tăng thêm 1,3 – 1,6°C trong 50 năm qua, trong khi lượng mưa trung bình giảm 93 – 211 mm.
Để thích ứng, nông dân đã đầu tư mạnh vào hệ thống tưới tiêu. Rabobank cho biết:
Hiện nay 71% diện tích robusta của Brazil được tưới tiêu.
Đến năm 2040, diện tích này có thể đạt 363.800 ha.
Chi phí đầu tư cao – khoảng 15.700 USD/ha – nhưng robusta có năng suất cao hơn 170% so với arabica, giúp nông dân thu hồi vốn chỉ trong 4 năm.
Đất Đai Và Tiềm Năng Mở Rộng
Brazil còn có lợi thế khác: diện tích đất. Quốc gia này sở hữu khoảng 28 triệu ha đồng cỏ bị thoái hóa có thể chuyển đổi thành đất nông nghiệp mà không cần phá rừng. Điều này giúp Brazil mở rộng sản xuất cà phê mà vẫn đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững.
Ngoài ra, chính sách mới của EU miễn trừ cà phê hòa tan khỏi quy định chống phá rừng cũng sẽ thúc đẩy nhu cầu robusta, tạo thêm đà tăng trưởng cho Brazil.
Bức Tranh Toàn Cảnh
Brazil vốn đã là nước sản xuất cà phê arabica lớn nhất thế giới. Nếu vượt cả Việt Nam trong robusta, Brazil sẽ chính thức trở thành cường quốc cà phê số 1 toàn cầu.
Xu hướng này cũng cho thấy một thực tế lớn hơn: khi biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, những loại cây trồng bền vững như robusta sẽ ngày càng quan trọng. Với nhu cầu cà phê toàn cầu tiếp tục tăng – đặc biệt là cà phê hòa tan và cà phê pha sẵn – robusta có thể sẽ không còn ở “vai phụ” so với arabica nữa.
