Mỹ dọa áp thuế 50% với cà phê Brazil: Chuyện gì đang xảy ra?
Gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump lại khiến thế giới chú ý khi tuyên bố sẽ tăng thuế lên hàng loạt quốc gia nếu họ không đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ trước ngày 1/8. Trong số này, Brazil – nước xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới – đang đứng trước nguy cơ bị áp thuế lên đến 50% đối với các mặt hàng như thịt bò, đường, cam, đậu nành và cả cà phê.
Điều đặc biệt là Brazil không phải là nước có thâm hụt thương mại với Mỹ, ngược lại họ xuất siêu. Vì vậy, nhiều người cho rằng quyết định này mang yếu tố chính trị, chứ không hẳn là vì kinh tế. Mỹ cho rằng Brazil có hành động “đối xử không công bằng” với cựu tổng thống Jair Bolsonaro và có các chính sách thương mại thiếu công bằng.
Brazil gặp rắc rối lớn nếu Mỹ áp thuế
Cà phê là một trong những mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của Brazil, không chỉ vì giá trị kinh tế mà còn vì nó tạo công ăn việc làm cho hơn 8 triệu người. Mỹ là thị trường tiêu thụ cà phê lớn của Brazil, chiếm gần 17% tổng lượng cà phê xuất khẩu.
Nếu mức thuế 50% được áp dụng, cà phê Brazil sẽ trở nên quá đắt đỏ đối với các công ty rang xay Mỹ. Khi đó, người mua Mỹ có thể sẽ tìm nguồn cung từ các nước khác, còn Brazil buộc phải chuyển hàng sang châu Âu hoặc châu Á.
Các doanh nghiệp Brazil đã bắt đầu chuẩn bị: tìm kiếm thêm thị trường mới, nâng cao chất lượng cà phê, mở rộng dịch vụ hậu cần để hỗ trợ khách hàng và tránh bị phụ thuộc vào Mỹ.
Vì sao Mỹ lại muốn “ra tay” với Brazil?
Có nhiều lý do phía sau động thái này. Gần đây, Brazil tăng cường hợp tác với Trung Quốc trong lĩnh vực thương mại, đặc biệt là nông sản – điều mà Mỹ không mấy hài lòng. Ngoài ra, Brazil cũng tham gia sáng kiến “Vành đai và Con đường” và liên kết chặt chẽ hơn với các nước BRICS như Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Nam Phi…
Tuy nhiên, ngành cà phê có đặc thù riêng. Nhiều hãng cà phê tại Mỹ từ lâu đã dựa vào nguồn cung từ Brazil để làm ra các loại cà phê phối trộn phổ biến. Việc thay thế Brazil không dễ vì nước này có sản lượng lớn, giá ổn định và chất lượng đồng đều.
Cà phê sẽ đắt hơn, không chỉ ở Mỹ
Nếu cà phê Brazil bị đánh thuế, giá cà phê tại Mỹ có thể tăng mạnh. Người tiêu dùng sẽ phải chi nhiều tiền hơn để mua cà phê, cả ở quán lẫn siêu thị. Các hãng cà phê đặc sản cũng sẽ gặp khó vì họ phụ thuộc vào hạt Brazil để tạo ra hương vị đặc trưng.
Một số nước như Ethiopia, Indonesia hay Colombia có thể được lợi trong ngắn hạn khi khách hàng Mỹ chuyển hướng sang mua cà phê từ họ. Tuy nhiên, các quốc gia này cũng không thể thay thế hoàn toàn Brazil vì không đủ sản lượng hoặc chất lượng không giống.
Tương lai của ngành cà phê ra sao?
Việc đánh thuế cà phê từ Brazil có thể làm “rối loạn” thị trường cà phê toàn cầu. Mọi thứ từ cung ứng, giá cả đến vận chuyển đều sẽ bị ảnh hưởng. Trong ngắn hạn, cà phê sẽ đắt đỏ và khó mua hơn. Về lâu dài, các công ty có thể sẽ đa dạng hóa nguồn cung để tránh rủi ro, nhưng điều này cũng cần thời gian và đầu tư lớn.
Tóm lại, dù mức thuế 50% vẫn chưa chính thức áp dụng, nhưng nó đang khiến nhiều người lo lắng – từ nông dân trồng cà phê ở Brazil đến người yêu cà phê ở Mỹ và trên toàn thế giới.
