Đúng như tên gọi, cà phê Blue Mountain của Jamaica được trồng tại dãy núi Blue Mountain – dãy núi dài nhất của đất nước này, nằm ở phía Đông Jamaica. Với chất lượng vượt trội, hương thơm và hương vị độc đáo, cà phê Blue Mountain được ví như “vua của các loại cà phê” và được đông đảo người yêu cà phê trên thế giới ngưỡng mộ.
1. Cà phê Blue Mountain đến từ Jamaica
Khi nhắc đến Jamaica, bạn sẽ nghĩ đến điều gì? Có thể là “tia chớp đường chạy” Usain Bolt. Nhưng bên cạnh đó, đất nước này còn nổi tiếng toàn cầu nhờ loại cà phê “Blue Mountain”.
Jamaica là một quốc đảo nằm ở phía tây bắc biển Caribe. Nơi đây vốn là vùng đất cư trú của người bản địa Arawak cho đến khi được nhà thám hiểm Christopher Columbus phát hiện năm 1494. Sau đó, Jamaica trở thành thuộc địa của Tây Ban Nha vào năm 1509, bị Anh chiếm đóng vào năm 1655 và trở thành thuộc địa chính thức của Anh vào năm 1670. Năm 1959, Jamaica giành được quyền tự trị và tuyên bố độc lập vào ngày 6 tháng 8 năm 1962.
Tên gọi “Jamaica” bắt nguồn từ tiếng bản địa Arawak là “Xaymaca”, nghĩa là “vùng đất của nước và cây xanh” – điều hoàn toàn đúng với thực tế nơi đây có rừng rậm và đất ẩm dồi dào.
Ngôn ngữ chính thức của Jamaica là tiếng Anh. Diện tích khoảng 11.000 km², dân số khoảng 2,89 triệu người. Cà phê và mía là hai loại nông sản chính, bên cạnh đó, khai thác khoáng sản và du lịch cũng rất phát triển.
Khí hậu Jamaica ấm áp quanh năm, nhiệt độ trung bình trên 20°C, mùa hè có lúc vượt quá 30°C. Do có nhiều vùng núi, khí hậu thay đổi theo địa hình. Vùng cao như Blue Mountain thường mát mẻ về đêm. Mùa khô từ tháng 1 đến tháng 3, mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10, và có nguy cơ bị bão từ tháng 8 đến tháng 11.
Sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu nhất của Jamaica chính là cà phê. Cà phê được trồng trên độ cao từ 800 đến trên 1.200 mét ở vùng núi Blue Mountain, phần lớn nằm trên những sườn núi dốc đứng.
Cà phê được đưa vào Jamaica từ năm 1728, khi Toàn quyền Jamaica thời đó – Ngài Nicholas Lawes – mang hạt giống cà phê từ đảo Martinique (thuộc Pháp) đến và trồng tại khu vực St. Andrew. Từ vùng St. Andrew đến Blue Mountain, thời đó đã có khoảng 600 đồn điền cà phê được thành lập.
2. Cà phê Blue Mountain là giống gì?
Cà phê Blue Mountain thuộc giống Typica – một dòng Arabica truyền thống. Nói một cách chính xác, đây là giống Typica trồng tại vùng Blue Mountain của Jamaica.
So với các loại cà phê trồng ở nơi khác, hạt cà phê Blue Mountain có kích thước lớn và mật độ cao hơn. Đặc biệt, đây là loại cà phê được trồng trong vùng được nhà nước chỉ định, thu hái thủ công với sự chọn lọc kỹ càng và sản xuất theo lô nhỏ. Khoảng 90% sản lượng được xuất khẩu sang Nhật Bản, chỉ 10% còn lại phân phối ra thị trường toàn cầu, khiến loại cà phê này vô cùng hiếm và có giá cao.
3. Hương vị – Sự cân bằng hoàn hảo giữa chua, ngọt và đắng
Cà phê Blue Mountain có vị chua ngọt hài hòa, mùi thơm dịu nhẹ và hậu vị cân bằng. Hương vị thanh mát nhưng không nhạt nhòa, có chút chua trái cây nhẹ, vị đắng dễ chịu, vị ngọt như trà đỏ và hương hạt dẻ tinh tế.
Hương thơm & Hương vị: Thanh tao, cân bằng, hòa quyện giữa hoa, hạt dẻ, socola, vani và cam chanh.
Độ chua: Chua dịu, giúp tôn lên hương vị mà không quá gắt.
Độ đậm (body): Từ trung bình đến đậm, mềm mại như kem.
Hậu vị: Sạch, kéo dài và sâu lắng.
4. Điều kiện trồng trọt lý tưởng của vùng Blue Mountain
Blue Mountain là một trong những vùng trồng cà phê có độ cao lớn nhất thế giới – từ 800 đến trên 1.200 mét. Khí hậu ôn hòa, lượng mưa dồi dào (1.500–1.800 mm/năm), đất đai màu mỡ, khả năng thoát nước tốt – tất cả tạo nên môi trường lý tưởng cho cây cà phê phát triển.
Sương mù vùng cao giúp giảm ánh nắng trực tiếp, giữ khí hậu mát mẻ và kéo dài thời gian chín của quả, từ đó tăng mật độ hạt cà phê.
Chênh lệch nhiệt độ ngày – đêm lớn (trên 8°C), giúp quả cà phê phát triển từ từ và đậm đà hương vị.
Đất núi lửa màu mỡ, giàu chất hữu cơ, kết hợp với địa hình dốc khiến việc trồng và thu hoạch hoàn toàn thủ công – chỉ hái những quả chín đỏ, đảm bảo chất lượng.
Sản lượng cà phê Blue Mountain rất hạn chế, chính vì thế càng trở nên quý hiếm và đắt đỏ.
5. Kiểm soát chất lượng cà phê Blue Mountain
Từ năm 1948, toàn bộ quá trình sản xuất cà phê Blue Mountain được giám sát chặt chẽ bởi Ủy ban Công nghiệp Cà phê Jamaica (Coffee Industry Board of Jamaica).
Chỉ những loại cà phê được Ủy ban này chứng nhận mới được phép mang danh hiệu “Blue Mountain”, nhờ đó đảm bảo uy tín và chất lượng trên thị trường quốc tế.
Chính phủ Jamaica phân loại cà phê dựa trên độ cao nơi trồng, kích thước hạt và số lượng khuyết điểm. Đồng thời, họ cũng tổ chức đào tạo cho nông dân và các cơ sở chế biến, đảm bảo chất lượng xuất khẩu được kiểm định nghiêm ngặt.
6. Hệ thống phân loại cà phê Blue Mountain
Cà phê Blue Mountain được chia làm bốn cấp độ theo độ cao nơi trồng:
Blue Mountain Coffee: Trồng ở độ cao trên 1.100m – là cấp cao nhất.
High Mountain Coffee: Trồng ở độ cao dưới 1.100m.
Prime Washed và Prime Berry: Trồng ở độ cao thấp hơn nữa.
Blue Mountain còn được chia thành ba cấp độ nhỏ dựa trên kích thước sàng (sieve size) và tỷ lệ khuyết điểm:
Cấp độ Kích thước sàng Tỷ lệ khuyết điểm
No.1 Sàng 17–18 trở lên Dưới 3%
No.2 Sàng 16–17 Dưới 3%
No.3 Sàng 15–16 Dưới 3%
7. Mức độ rang cà phê Blue Mountain
Vì cà phê Blue Mountain có vị nhẹ nhàng và thơm dịu, nên thường được rang ở mức độ trung bình (City Roast hoặc High Roast). Mức rang này giúp giữ được sự cân bằng đặc trưng của hương vị.
Khi được pha chế đúng cách – như pha bằng phương pháp pour-over hoặc espresso – bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tinh tế của vị trái cây, vị mặn, vị ngọt và hương caramel đặc trưng.
